Hợp đồng xây dựng theo quy định hiện hành: Khái niệm, phân loại và những lưu ý quan trọng

Hợp đồng xây dựng là một trong những công cụ pháp lý quan trọng giúp quản lý dự án đầu tư xây dựng hiệu quả. Theo Luật Xây dựng 2014, đây là loại hợp đồng dân sự đặc thù, được thỏa thuận bằng văn bản giữa bên giao thầu và bên nhận thầu, nhằm thực hiện toàn bộ hoặc một phần công việc trong hoạt động đầu tư xây dựng.

Trong bài viết này, chúng tôi sẽ phân tích chi tiết về quy định pháp luật đối với hợp đồng xây dựng, cách phân loại, cơ sở điều chỉnh và những lưu ý trong quá trình thanh tra, giám sát việc ký kết và thực hiện loại hợp đồng này.

1. Căn cứ pháp lý điều chỉnh hợp đồng xây dựng

Ngoài việc tuân thủ Luật Xây dựng 2014, Nghị định số 37/2015/NĐ-CP, Nghị định số 50/2021/NĐ-CP và các Thông tư hướng dẫn, hợp đồng xây dựng còn phải tuân thủ quy định tại Bộ luật Dân sự 2015 và các văn bản pháp luật chuyên ngành có liên quan.

Nguyên tắc ký kết hợp đồng gồm:

Tự nguyện, bình đẳng, hợp tác, không trái pháp luật và đạo đức xã hội;
Đảm bảo có đủ năng lực tài chính, nhân lực, máy móc để thực hiện;
Hoàn tất quá trình lựa chọn nhà thầu, đàm phán hợp đồng;
Trường hợp liên danh, phải có thỏa thuận liên danh và đầy đủ chữ ký các thành viên.

2. Phân loại hợp đồng xây dựng

a. Theo nội dung công việc:

Hợp đồng tư vấn xây dựng;
Hợp đồng thi công xây dựng công trình;
Hợp đồng cung cấp thiết bị lắp đặt vào công trình;
Hợp đồng EPC, hợp đồng chìa khóa trao tay;
Các hợp đồng xây dựng khác theo thỏa thuận.

b. Theo hình thức giá:

Hợp đồng trọn gói;
Hợp đồng đơn giá cố định;
Hợp đồng đơn giá điều chỉnh;
Hợp đồng theo thời gian, chi phí cộng phí;
Hợp đồng giá kết hợp;
Các hình thức giá hợp đồng khác.

3. Nội dung, ngôn ngữ, và tiền tệ trong hợp đồng xây dựng

Ngôn ngữ: Bắt buộc dùng tiếng Việt. Nếu có bên nước ngoài, các bên có thể thỏa thuận dùng thêm ngôn ngữ khác.
Tiền tệ thanh toán: Mặc định là Đồng Việt Nam. Ngoại tệ được sử dụng nếu có thỏa thuận, nhưng phải tuân thủ pháp luật về quản lý ngoại hối.

4. Một số lưu ý khi soạn thảo và ký kết Hợp đồng xây dựng

Việc soạn thảo và ký kết hợp đồng xây dựng là bước quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ, chất lượng và pháp lý của dự án đầu tư xây dựng. Dưới đây là một số lưu ý cần thiết để hạn chế rủi ro và bảo đảm quyền lợi cho các bên:

- Đảm bảo năng lực của các bên ký hợp đồng

Bên nhận thầu cần đáp ứng đầy đủ điều kiện về năng lực tài chính, kinh nghiệm, nhân sự và thiết bị thi công phù hợp với quy mô và tính chất công trình.
Trường hợp liên danh nhà thầu, phải có văn bản thỏa thuận liên danh, đồng thời các thành viên phải ký tên và đóng dấu vào hợp đồng (trừ khi có thỏa thuận khác).

- Lựa chọn đúng loại hợp đồng và hình thức giá phù hợp

Phải phân biệt rõ giữa hợp đồng thi công, hợp đồng tư vấn, hợp đồng chìa khóa trao tay, v.v.
Chọn hình thức giá (trọn gói, đơn giá cố định, đơn giá điều chỉnh...) phù hợp với tính chất công việc, thời gian thực hiện và yếu tố rủi ro về biến động giá.

- Quy định rõ nội dung thanh toán, tạm ứng và quyết toán

Ghi rõ phương thức thanh toán, tỷ lệ tạm ứng, thời điểm và điều kiện thanh toán, để tránh tranh chấp.
Không thanh toán khối lượng khi chưa nghiệm thu hoặc chưa đủ điều kiện theo thỏa thuận trong hợp đồng.

- Tuân thủ quy định pháp luật về ngôn ngữ và tiền tệ

Ngôn ngữ hợp đồng phải là tiếng Việt; nếu có bên nước ngoài, có thể sử dụng song ngữ theo thỏa thuận.
Tiền thanh toán mặc định là Đồng Việt Nam; chỉ sử dụng ngoại tệ nếu phù hợp với pháp luật về ngoại hối.

- Điều chỉnh hợp đồng đúng quy định

Việc điều chỉnh về giá, khối lượng, tiến độ... chỉ được thực hiện trong thời hạn thực hiện hợp đồng.
Phải có căn cứ rõ ràng, thỏa thuận trước trong hợp đồng, và tuân thủ các quy định tại Luật Xây dựng và pháp luật có liên quan.

- Dự liệu các cơ chế giải quyết tranh chấp

Nên quy định cụ thể hình thức giải quyết tranh chấp: thương lượng, hòa giải, trọng tài, hoặc tòa án.
Ràng buộc rõ nghĩa vụ của các bên khi vi phạm, bao gồm phạt vi phạm, bồi thường thiệt hại, quyền chấm dứt hợp đồng.

- Đảm bảo tuân thủ trình tự lựa chọn nhà thầu: Hợp đồng chỉ được ký sau khi đã hoàn thành đấu thầu hoặc chỉ định thầu hợp pháp theo quy định của Luật Đấu thầu.

Trên đây là một số nội dung cơ bản liên quan đến Hợp đồng xây dựng theo quy định hiện hành: Khái niệm, phân loại và những lưu ý quan trọng. Để được tư vấn rà soát, soạn thảo Hợp đồng xây dựng theo yêu cầu, liên hệ với chúng tôi qua thông tin:

Zalo/SĐT: 096 172 2607

Email: info@justepslegal.com

Page: https://web.facebook.com/justepslegal/

Website: https://justepslegal.com/